BARAN

Baran (Film - Iran 2001)

Written & Directed by : Majid Majidi

Produced by : Majid Majidi & Fouad Navas

Starring : Houssein Abedini, Zahra Bahrami, Mohammad Amir Naji

Genre : Drama / Romance

Language : Persian / Azerbaijani

    വിശ്വപ്രസിദ്ധ ഇറാനിയന് സംവിധായകന് മജിദ് മജീദിയുടെ അഞ്ചാമത്തെ സിനിമയാണ് 2001ല് പുറത്തിറങ്ങിയ ബറാന്. Father, Children of Heaven, The Color of Paradise തുടങ്ങീ സിനിമികള്, സിനിമാ പ്രേമികള്ക്കിടയില്  മജീദ് മജീദിക്ക് നല്കിയ സ്വീകാര്യതയുടെ കൊടുമുടിയില് നില്ക്കുന്ന കാലം. സംവിധായകന്, നിര്മ്മാതാവ്, തിരക്കഥാകൃത്ത് എന്നീ നിലകളില് പ്രശസ്തി. നമ്മുടെയെല്ലാം ദൈനം ദിന ജീവിതത്തോടു ചേര്ന്ന് നില്ക്കുന്നവയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥകളും കഥാ പാത്രങ്ങളും. പതിനാലാമത്തെ വയസ്സില് തന്നെ അദ്ദേഹം അമേച്വര് നാടക സംഘങ്ങളുമായി സഹകരിച്ചു പോന്നു. ആ അനുഭവ സമ്പത്ത് സിനിമാ നടന് എന്ന നിലയിലേക്ക് അദ്ദേഹത്തെ എത്തിച്ചു. മൊഹ്സിന് മക്മല് ബഫ് 1985ല് സംവിധാനം ചെയ്ത Boycott എന്ന സിനിമയിലെ അഭിനയം വളരെ ശ്രദ്ധ നേടി. 1992ല് സംവിധാനം ചെയ്ത Baduk ആയിരുന്നു മജീദ് മജീദി സംവിധാനം ചെയ്ത ആദ്യ സിനിമ.  1998ല് അദ്ദേഹം സംവിധാനം ചെയ്ത "Children of Heaven" അക്കാദമി അവാര്ഡിനായി നോമിനേഷന് ലഭിച്ച ആദ്യത്തെ ഇറാനിയന് സിനിമയായിരുന്നു. തുടര്ന്ന് ജീവിത യാഥാര്ത്യങ്ങളോട് വളരെ ചേര്ന്ന് നില്ക്കുന്ന സിനിമകള് അദ്ദേഹം സംവിധാനം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. കുട്ടികള് ആയിരുന്നു മിക്കവാറും പ്രധാന കഥാ പാത്രങ്ങള്. ഒട്ടനവധി ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലുകളിലെ പ്രധാന അഘര്ഷണമായി മാറി അദ്ദേഹത്തിന്റെ സിനിമകള്. ഡെന്മാര്ക്കില് പ്രവാചകനെ നിന്ദിച്ചു കാര്ട്ടൂണ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്തിന്റെ പേരില് ഡാനിഷ് ഫിലിം ഫെസ്റ്റിവലില് നിന്നും തന്റെ ചിത്രങ്ങളെ പിന്വലിച്ചത് വന് വാര്ത്താ പ്രാധാന്യം നേടി. ചെറുതും വലുതുമായ ഒട്ടനവധി പുരസ്ക്കാരങ്ങളാണ് മജീദ് മജീദിയെ തേടിയെത്തിയത്.

   പതിവിനു വിപരീതമായി ഒരു പ്രണയ കഥയായിരുന്നു ബരാനിലൂടെ പറയാന് മജീദ് മജീദി ശ്രമിച്ചത്. 2000 കാലഘട്ടത്തിലെ ഇറാനിലെ സാമൂഹിക വ്യവസ്ഥിതിയില് നിന്നു കൊണ്ട്, ആ രാജ്യത്തെ രാഷ്ട്രീയം പറയാതെ പറഞ്ഞു പോകുന്നുണ്ട് ഈ സിനിമയിലൂടെ സംവിധായകന്. സോവിയറ്റ് റഷ്യയുടെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ ഇടപെടലുകള്ക്ക് ശേഷം കുറെയേറെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനികള് ഇറാനിലേക്ക് കുടിയേറുകയുണ്ടായി. അത്തരത്തില് 1.5മില്ല്യന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനികള് ആണ് 2000 കാലഘട്ടത്തില് ഇറാനില് ഉണ്ടായിരുന്നത്. മിക്കവരും അവിടെ തന്നെ ജനിച്ചു വളര്ന്നവര്. അവര്ക്ക് അവിടെ നിയമപരമായി ജോലി ചെയ്യുന്നതിന് ഇറാന് സര്ക്കാര് അനുവദിച്ച പ്രത്യേക തിരിച്ചറിയല് കാര്ഡുകള് വേണമായിരുന്നു. മിക്കവര്ക്കും അതുണ്ടായിരുന്നില്ല. അതിനാല് അതിലേറെയും ആളുകള് കുറഞ്ഞ വേതനത്തില് കെട്ടിട നിര്മ്മാണ മേഖലയില് ജോലി ചെയ്യുന്നവരായിരുന്നു. സര്ക്കാര് ഉദ്യോഗസ്ഥര് അന്വേഷണത്തിന് വരുന്ന സമയത്ത് കരാറുകാര് ഇത്തരം ജോലിക്കാരെയെല്ലാം ഒളിപ്പിച്ചു നിറുത്തുക പതിവായിരുന്നു. അത്തരത്തില് പെട്ട ഒരു കെട്ടിട നിര്മ്മാണ സ്ഥലത്തെ ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു കഥയാണ് ബാറാന് പറയുന്നത്.

   17 വയസ്സ് പ്രായമായ ലത്തീഫ് എന്ന ചെറുപ്പക്കാരനാണ് അവിടുത്തെ തൊഴിലാളികള്ക്ക് ചായയും ഭക്ഷണവും എല്ലാം പാകം ചെയ്തു നല്കുന്നത്. തൊഴിലാളികളുമായി തര്ക്കത്തില് ഏര്പ്പെടുക ലത്തീഫിന്റെ സ്ഥിരം പരിപാടിയായിരുന്നു. സൈറ്റ് മാനേജര് മാമര്, ലത്തീഫിന്റെ അച്ചന്റെ ഒരു സുഹൃത്തായതു കൊണ്ട് മാത്രമാണ് അവനിപ്പോളും അവിടെ തുടരുന്നത്. നജഫ് എന്ന അഫ്ഗാന് സ്വദേശിയായ ഒരു തൊഴിലാളി ഒരു ദിവസം രണ്ടാം നിലയില് നിന്നും താഴെ വീണു, തുടര്ന്ന് പണിയെടുക്കാനാകാത്ത വിധം കാലിനു പരിക്കേല്ക്കുന്നു. നജഫിന്റെ വീട്ടിലെ ദയനീയാവസ്ഥ കൊണ്ട് സുഹൃത്ത് സുല്ത്താനോടൊപ്പം മകന് റഹമത്തിനെ അവിടേക്ക് ജോലിക്കയക്കുന്നു. എന്നാല് റഹമത്തിന്റെ പ്രായം അവിടുത്തെ ജോലിക്ക് പറ്റിയതായിരുന്നില്ല. അതിനാല് മെമര്, റഹമത്തിനെ ലത്തീഫിന്റെ ജോലികള് ഏല്പ്പിക്കുകയും, പകരം ലത്തീഫിനെ നിര്മ്മാണ ജോലികളിലേക്ക് മാറ്റുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതില് അനിഷ്ട്ടം തോന്നിയ ലത്തീഫ് പല മാര്ഗങ്ങളിലൂടെയും റഹമത്തിനെ ഉപദ്രവിക്കാന് ശ്രമിക്കുന്നു. എന്നാല് പിന്നീട് റഹമത് ഒരു പെണ്കുട്ടിയാണെന്ന സത്യം തിരിച്ചറിയുന്നതോടെ ലത്തീഫിനു അനുകമ്പ തോന്നുകയും പിന്നീട് അവളറിയാതെ അവളെ നിരീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 

    മജീദ് മജീദിയുടെ സാധാരണ ചിത്രങ്ങള് പോലെ തന്നെ ഇതിലെ കഥാപാത്രങ്ങള് ഹൃദയത്തോട് ചേര്ന്ന് നില്ക്കുന്നു. ഒരു സംഭാഷണം പോലും ഇല്ലാതെ റഹമത് പ്രേക്ഷകനുമായി സംവദിക്കുന്നത് വളരെ ഭംഗിയായാണ് സംവിധായകന് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. ലത്തീഫ് എന്ന കഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ച Hossein Abedini എന്ന നടന് ഒരു സധാരന് ജോലിക്കാരനായി അസാമാന്യ അഭിനയം ആണ് കാഴ്ച വെച്ചിരിക്കുന്നത്. എങ്കിലും വ്യക്തിപരമായി എനിക്ക് ഏറ്റവും ഇഷ്ട്ടം തോന്നിയത് Mohammad Amir Naji അവതരിപ്പിച്ച മെമര് എന്ന സൈറ്റ് മാനേജര് ആണ്. സാധാരണ ഒരു മനുഷ്യന്റെ എല്ലാ നിഷ്ക്കളങ്കതയും കള്ളത്തരങ്ങളും ഉള്ള ഒരു സഹൃദയന്റെ വേഷം അദ്ദേഹം ഭംഗിയാക്കി. 

      എല്ലാത്തിനും ഒടുവില് ഒരു സംവിധായകന്റെ കലയായി ബറാന് മനസ്സോട് ചേര്ന്ന് നില്ക്കുന്നു. ഇറാനിയന് ഗ്രാമഭംഗി വളരെ ഹൃദ്യമായി ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. മജീദ് മജീദിയുടെ Father, Children of Heaven, Song of Sparrows, The Colour of Paradise എന്നീ ചിത്രങ്ങളുടെ മികവിനോളം ഒപ്പം എത്തിയില്ലെങ്കിലും ഇറാനിയന് സിനിമകള് തരുന്ന ഒരു ആസ്വാദന മികവും മജീദ് മജീദിയെന്ന സംവിധായകനും ഇവിടെയും നിരാശപ്പെടുത്തില്ല.

A beautiful piece of art.

Awards : 2001 Grand Prix of the Americas Award for Best Film at the Montreal World Film Festival.

Trailer :